Yapılan çalışma içerisinde herhangi bir harekette, hızlı bir şekilde performans gösterme kapasitesi sürat olarak tanımlanmaktadır. Belirli bir mesafeyi, en kısa sürede alabilme yeteneği olan sürat; motor bir reaksiyon olarak da bilinir.
Motor reaksiyon yani biyomotor özellik sınıfında bulunan sürat, genel sürat ve özel sürat olarak iki ayrı kategoriye ayrılmaktadır. Bir spor çalışmasında sergilenen özel sürat, kişinin o çalışmadaki performansını da doğrudan etkilemektedir. Özel olarak hazırlanan sürat antrenmanları ile bu motor özellik geliştirebilmektedir.
Hızlı bir şekilde ivmelenme yani çabuk sürat kazanabilme; sprint, boks, eskrime, cimlastik, basketbol ve futbol dahil olmak üzere, pek çok spor için oldukça önemli bir özelliktir. Bireyin yüksek performansı etkileyen ivmelenme, reaksiyon ve çıkışlar üzerinde çalışılması halinde iyileştirilebilmektedir.
Sporcunun Süratini Geliştiren Antrenmanlar;
- Kuvvet/Güç Antrenmanı… Daha hızlı ve seri bir performans elde etmede, sporcunun güç durumu oldukça büyük önem taşımaktadır. Sürat ile doğrudan ilişkili olan kuvvet, zemine uygulayacağınız kuvvetin yanı sıra ayağınızın yere değdiği andaki duruşunuzu da korumanız için gereklidir. Gücü meydana getiren diğer etmenler ise kuvvet ve kasılma hızıdır. Kasılma hızı ve kuvvetten biri arttırıldığında, gücün de artması söz konusu olacaktır. İdeal kabul edilen yöntem ise her ikisinin de arttırarak, toplamda gücüm yükselmesini sağlamaktadır. Bu nedenle güç antrenmanları yaparak kuvvetinizi arttırabilir ya da pliometrik antrenmanlardan destek alarak sahip olduğunuz kuvveti, hıza ve güce çevirebilirsiniz.
- Sprint Antrenmanı… Sporcunun süratini geliştirmede, koşu mekanizmalarının ve ivmelenme antrenmanlarının gelişmelere yansıması gerekir. Örneğin futbolda, sürat antrenmanları rutin olarak uygulanmalıdır. Sezon sırasında, çok fazla olmasına ihtiyaç duyulmaz. Uygulamalar öncesinde, kısa bir zaman ayırmak da yeterli olacaktır. Sprint ve driller arasında dinlenmeye özen göstermeli, kısa mesafeler ile çalışma tamamlanmalıdır. Bacak hareketlerinin hızı ve biçimine, ilk bir kaç metrede dikkat edilmelidir. Sezon öncesinin ortalarında ve sonlarında, sezon boyunca devam edilmesi gereken sprint drillere başlanmalıdır. Ekstra yorgunluk vermeyeceğinden, maçtan bir gün öncede uygulanmasında sakınca yoktur. Zihinsel olarak da motive edici olduğu düşünüldüğünden pek çok profesyonel takım, yaklaşan maça hazırlanırken bu yöntemi tercih etmektedir. Ayrıca futbol oynuyorsanız, tercih edeceğiniz futbol ayakkabısının da performansınızı etkileyeceğini unutmamalısınız.
- Süratte Dayanıklılık Antrenmanı… Öncelikle yakıcı bir çalışma olacağını ancak karşılığını fazlası ile alacağınızı belirtelim. Dayanıklılık, sporcunun performansı bakımından son derece önemlidir. Kısa bir oturum ve sonrasında geçici rahatsızlıklar hissetseniz de driller, yoğun bir şekilde yapılmalıdır. Sürat ile laktik asit oranını geniş ölçüde oluşturmak için tasarlanmıştır. Vücuttan uzaklaştırılan laktik asit sonrasında, vücudunuz daha konsantre hale gelecek ve toparlanmalar fark edilir derecede olacaktır. Dayanıklılık derecesi yüksek olan bir sporcunun, direncinin de yüksek olduğunun da altını çizelim. Sporcular için dayanıklılık kazandırılması hedeflenerek hazırlanmış antrenmanları tercih edebilirsiniz.
- Çabukluk/Çeviklik Antrenmanı… Mutlak sürat ve hızlı koşma yeteneğini belirleyen en önemi faktörlerin başında genetik yapı gelmektedir. Sporcu, uygun sprint genleri taşıyorsa kesinlikle şanslı olduğunu belirtmeliyiz. Ayrıca koşu sırasında maksimum verim almak için özel teknolojiler ile tasarlanan koşu ceketi modellerini kullanmanız gerektiğini de hatırlatalım. Yapacağınız spor için özel tasarlanan giyim ve ekipmanları tercih etmenizin, daima performansınızı da olumlu yönde etkiliyor olacağını bilmelisiniz. Sporcumuzun futbol oynadığını varsayalım. Sürat antrenman programı çalışmaları ile kas fibrillerinin verimliliği geliştirilebilir ve daha hızlı olabilir. Bu nedenledir ki futbolda sprint gücünü arttırmak, sürat antrenmanlarının hedefidir. Sporcunun ivmeleme ve reaksiyon süresinin kısa olması gerekmektedir.
