Özgüven; kişinin kendi ile barışık olabilmesi olarak açıklanabilir. Kendi değerinizi biliyor, kendinize güveniyor ve kendinizi olduğunuz gibi kabul edebiliyorsanız, özgüveni yerinde olan bireyler arasındasınız demektir.
Fazla ya da eksik özgüven duygusu, kişinin yaşamını doğru dan etkileyebilmektedir. Kişinin eksik özgüven duygusuna sahip olması, hayatını nasıl olumsuz yönde etkiliyorsa; fazla özgüven duygusu da aynı şekilde olumsuz etkilemektedir.
Sağlıklı bir özgüven duygusu olan bireyler; başarılı, mutlu ve keyifli bir yaşam sürerler. Her bireyin özgüven duygusu farklılık gösterebilir. Aşırı özgüven duygusu beraberinde kibir ve egoyu da getirdiğinden toplum tarafından hoş karşılanmadığı gibi; eksik özgüven duygusu da çekingenlik, içe kapanıklık gibi duyguları beraberinde getirdiğinden yine hoş olmayan bir durum olarak algılanmaktadır.
Özgüveni Yükseltme Önerileri;
- Kendi Değerinizi Bilin… Kendini sevmeyi bilmeyen insanlardan, sağlıklı bir özgüven duygusu beklenemez. Kendinizi tüm pozitif ve negatif yönleriniz ile sevmeli, kendinize değer vermelisiniz. Bazı durumlarda yaşadığınızı başarısızlıkların, kendinize olan saygınızı eksiltmesine izin vermemelisiniz. Bencilliğe kaçmadan, kendinize öncelik tanımayı ve kendi değerinizi bilmeyi öğrenmelisiniz.
- Aylık Bütçenizi Belirleyin… Yaşamınızı devam ettirebilmek için paraya ihtiyacınız olduğunun farkındayız. Paranız bittiğinde kendinizi ne kadar kötü hissettiğinizi hatırlayın. Kontrolsüz harcamalar ile aylık bütçenizi bozguna uğratmadan, her ay planlı gidebileceğiniz bir bütçe hazırlayın. Temel ve lüks ihtiyaçlarınıza, hobilerinize ne kadar bütçe ayırdığınızı bilerek kontrollü yaşamak durumunda paranız bitmeyecek ve kendinize olan özgüveninizde artacaktır.
- Sağlıklı Yaşamaya Çalışın… Sağlığınız yerindeyse ve zinde bir bedene sahip olmanız, özgüveninizi doğrudan etkileyecektir. İlk bakışta kulağa çok alışılagelmiş bir cümle gibi görünsede; fiziksel ve ruhsal sağlığınız için kaliteli bir yaşam süremeye özen göstermelisiniz. Kaliteli bir yaşam ise sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite, yeterince uyku gibi pek çok şeyi içerir. Yalnızca kendisine değer veren insanlar bu şekilde bir yaşam sürerler ve bu insanları gözlemlediğinizde ne kadar özgüvenli olduklarını fark edebilirsiniz.
- Giyim Tarzınıza Özen Gösterin… En pahalı markaları ya da İtalya moda haftasını dolabınıza taşıyın demiyoruz. Kendinize yakışanı, kendinizi rahat hissettiğiniz kıyafetleri ve daima temiz şeyleri tercih etmelisiniz. Ruh halinizi doğrudan etkileyen günlük kıyafetlerinizi bile seçerken özenli olmaya dikkat edin. Elinize geçeni giymek yerine, kendinize şık ve rahat kombinler oluşturarak özgüveninizin nasıl yerine geldiğini göreceksiniz.
- Yaşamı İzlemeyin, Yaşama Katılın… Çevrenizdeki insanların sosyalleşmelerini karşıdan izlemek siz özgüven duygusu kazandırmayacaktır. Hedeflerinizi belirleyin ve diğer insanlardan yardım almaya çekinmeyin. Gerektiği zamanlarda hedefiniz için başka insanlarla birlikte hareket etmeyi öğrenin. Hayatın paylaşınca ne kadar kolay ve keyifli olduğunu gördüğünüzde, özgüven duygunuzun da ne kadar arttığını fark edebileceksiniz.
Özgüven Eksikliğinin Sebepleri Nelerdir?
Uzun çalışmalar ve yapılan araştırmalar sonucunda özgüven eksiliğiniz dört farklı sebebi olduğu, uzman kişiler tarafından belirtilmektedir. Özgüven eksikliği yaşama nedenleri;
a) Genetik Yapı: Hayattan beklentilerini yüksek tutan, başarısızlığa tahammül edemeyen insanlar, mutlaka özgüven sorunu ile karşılaşırlar. Çünkü gerçek hayat; tıpkı çocuklarda olduğu gibi düşerek, kalkarak yaşanmaktadır. Her gün mutlu ya da her zaman başarılı olmanız mümkün olmayabiliyor. Beklentisini daima yüksek tutan bir karakterseniz, yaşadığınız olaylar ya da şartlar karşısında özgüven eksikliği yaşama ihtimaliniz yüksek olacaktır.
b) Kültürel ya da Toplumsal Etkiler: Yaşadığınız çevre, büyüdüğünüz aile ve toplum fertlerine göre özgüven eksikliği yaşanabilmektedir. Fiziksel ya da duygusal istismar yaşadıysanız, özgüven kaybı meydana gelebilmektedir. Örneğin eskiden toplumumuzda bulunan kız çocukları okumaz düşüncesi, bugün yetişkin olan pek çok kadının özgüven eksikliği yaşamasına neden olması gibi…
c) Çocukluk Deneyimleri: Çocukluğunuzda yaşadıklarınız, geleceğinizi tamamen etkilediği gibi kendinize bakış açınızı da etkileyebilmektedir. Anne ve babası ile sürekli sorun yaşayan bir çocukluk geçirdiyseniz, ileriki yaşlarınızda özgüven eksikliği hissetmeniz de kaçınılmaz olacaktır. Ya da aksine bu durum fazla kibir ve egoya neden olarak, sosyal ilişkilerinize zarar verecektir.
d) Yetişkinlik Yaşam Koşulları: Minnettarlık ve şükür eksiliğinden kaynaklanan bir durum olarak adlandırabiliriz. Yaşadığınız koşulları örneğin; oturduğunuz evi, çalıştığınız işi, kazandığınız parayı ya da birkaç model düşük arabanızı beğenmiyor olmanız, zamanla özgüven eksikliğine dönüşebilir. Elbette herkes iyi şartlarda yaşamak ister, ancak koşullarınız buna izin vermiyorsa elinizdekilerin değerini bilmelisiniz.