Vücut mekanizmasının istikrarlı bir şekilde faaliyetlerine devam edebilmesi için ihtiyaç duyduğu tüm vitamin ve mineralleri düzenli olarak karşılamamız gerekiyor. Hayati derecede önem taşıyan vitamin ve mineral desteğini en doğal yöntem olarak beslenme ile gerçekleştirebiliriz.
Eksikliği durumunda çeşitli olumsuz durumlar ve sağlık sorunları ile karşılaşılmasına neden olan vitaminleri, besin çeşitliliği faktöründen yararlanarak kolayca karşılayabiliriz. Doğru ve sağlıklı beslenme konusunda bilgi edinerek, hangi besinden hangi değeri karşılayabileceğinizi bilirseniz, yeni bir beslenme planı oluşturabilirsiniz.
Ne kadar doğal ve sağlıklı olursa olsun, tek başına hiçbir besin sağlıklı beslenmek için yeterli değildir. Birkaç çeşit besini tüketmeyi alışkanlık haline getirmeniz durumunda, vücudunuz gereksinim duyulan değerleri yeterli düzeyde alamayacaktır. Beslenme programınızda ne kadar çok alternatif bulunuyorsa, o kadar dengeli besleneceğinizi hatırlatmak isteriz.
Besin Çeşitliliği Neyi İfade Eder?
Her besin grubunda bulunan besinlerden, düzenli olarak ve vücut gereksinimlerini karşılayacak şekilde tüketilmesine besin çeşitliliği denmektedir. Tek tip beslenme düzeninden ve az çeşit besin tüketerek beslenmekten kaçınmamız gerekiyor.
Tükettiğimiz besinlerden elde edilen vitamin ve mineral düzeyi; vücudumuzun enerji, büyüme, gelişme ve sağlıklı kalabilmesi için ihtiyaç duyduğu düzeyde olmalıdır. Bol çeşitli, farklı besin değerlerini içerisinde barındıran besin çeşitliliği aynı zamanda; lezzet, tat, koku, renk farkındalığı gibi ayrıntıları ile beslenmenizi de daha keyifli hale getirecektir.
Alanında uzman kişiler tarafından; ülkemizin beslenme durumu ve ülkemizde yetişen doğal besinler dikkate alınarak temel besin gruplandırması yapılmış, “Dört yapraklı yonca” olarak tanımlanmıştır. Belirten yonca içerisinde yer alan besin grupları; et, yumurta, süt, kurubaklagiller, sebze ve meyve, ekmek ve tahıl grubu, yağ ve şeker grubu şeklinde sınıflandırılmıştır.
Besin Çeşitliliğini Oluşturan Besin Grupları;
- Et, Yumurta, Kurubaklagil Grubu… Oldukça lifli yapısı ile kurubaklagiller sağlıklı besinler arasında yer alıyor. Ayrıca bu grupta bulunan besinleri tüketerek; B1, B12, B6, A vitaminlerinin yanı sıra protein, çinko, fosfos, magnezyum ve demir bakımından da etkilidir. Bu besin grupta yer alan gıdalara örnek olarak tavuk, balık, et, nohut, kurufasülye, mercimek, ceviz, badem, fındık, fıstık verilebilir.
- Süt Grubu… Bu grupta yer alan besinler protein oranları yüksek olması ile biliniyor. Dolayısıyla kemik sağlığı ve gelişimi içinde son derece yararlı bir besin grubudur demek mümkün. Tüm bunların yanı sıra fosfor, B12, B2 vitaminlerini de içerisinde barındırdığından düzenli olarak tüketilmesi gerekiyor. Süt, yoğurt ve bu besinler kullanılarak elde edilen ayran, kefir, lor, çökelek gibi besinler bu grupta yer alıyor.
- Sebze ve Meyve Grubu… Mineral ve vitamin bakımından oldukça zengin olan bu besin grupta, bitkilerin ve meyvelerin her türlü yenebilen kısımlarından oluşuyor. Folik asit, A, E, C B2 vitaminleri, kalsiyum, potasyum, demir, magnezyum barındıran bu grubun geneli antioksidan özelliğine sahip besinlerden oluşmaktadır. Ayrıca hatırlatmak isteriz ki vücudumuzda bulunan zararlı maddelerin atılmasında, bu grup öğeleri önemli bir rol oynar.
- Tahıllar ve Ekmek Grubu… Bu grup içerisinde yer alan buğday, pirinç, mısır, çavdar ve yulaf; içerisinde bulundurdukları besin değerleri ile önemli bir gruptur. Bu besinlerden elde edilen un, bulgur, yarma, gevrek gibi ürünlerde bu grupta bulunuyor. Yüksek oranda protein içeriği bulunan tahıl grubunda, az miktarda da yağ bulunmaktadır. B, B12, B1 vitaminlerinin beraberinde E vitamini de bu grupta yer alan besinler ile temin edilebilir.
- Yağ ve Şeker Grubu… Bahsettiğimiz önceki tüm besin gruplarından elde edilen bu grup, E ve A vitaminleri yönünden fazlası ile zengin olduğunu belirtmeliyiz. Basit karbonhidratlar arasında yer alan şekerin en doğal ve sağlıklı kaynağının meyveler olduğunu bilmeliyiz.